نيلوفر بيضايی متولد ٢٥ ديماه ١٣٤٥ در تهران است. وی دوران دبستان و دبيرستان را در تهران گذراند و در سال ١٣٦٤ (١٩٨٥) ناچار به ترك ايران شد. او در دانشگاه “گوته”ی فرانكفورت به تحصيل در رشتههای ادبيات آلمانی، تئاتر- سينما و تلويزيون و تعليم و تربيت پرداخت و در سال ١٣٧٣ (١٩٩٤) در همين رشتهها فوق ليسانس (كارشناسی ارشد) گرفت. او در همانسال “گروه تئاتر دريچه“ را در شهر فرانكفورت بنا نهاد و بعنوان نمايشنامه نويس، كارگردان تئاتر، طراح صحنه و لباس و طراح نور به فعاليت پرداخت. حاصل فعاليت هنری او در اين ساليان ٢٤ نمایش با حدود دويست اجرا در آلمان و كشورهای ديگر اروپايی بوده است.
يكی ديگر از زمينههای كاری نيلوفر بيضايی نوشتن و مقالات و مطالب پژوهشی در مورد تئاتر و سينما و همچنين ترجمهی مطالب تئاتری بوده كه در اين زمينه بيش از بيست مطلب در نشريات تخصصی تئاتر و همچنين سايتهای اينترنتی درج شده است.
او علاوه بر كار و فعاليت در زمينهی تئاتر تعداد قابل توجهی مطلب و كار پژوهشی در زمينهی مسايل اجتماعی و سياسی و مسئلهی زن نوشته كه در نشريات گوناگون خارج از كشور منتشر شده است.
موضوع آثار نمايشی نيلوفر بيضايی حول محور “هويت جويی“، “تبعيد“، “جبر و اختيار“ ، “زن بودن در جامعهی سنت زده“، “رهاشدگی ميان دو فرهنگ“ و “انسانهای به حاشيه رانده شده“ … بوده است. او در زمينهی كار با فرم در تئاتر و آزمون تجربی در اين زمينه برای انطباق با محتوا و با هدف محور قرار دادن تئاتر بعنوان هنر نمايشی و تصويری و نه صرفا بیانی، تلاشهای گوناگونی انجام داده است.
نيلوفر بيضايی در سال ٢٠٠٥ جايزهی آكادمی جهانی هنر، ادبيات و مطبوعات را برای فعاليتهای بی وقفه در زمينهی نمايشنامه نويشی و كارگردانی تئاتر در شهر بوداپست از سوی بنيانگذاران ايرانی اين آكادمی ( كاتِگوری هنرهای دراماتيك) دريافت كرد.
نمایش “در این مکان و در این زمان” که نیلوفر بیضایی در سال ٢٠١٧ بر اساس داستانهای مهشید امیرشاهی تنظیم و کارگردانی کرده بود، در ماه فوریه ٢٠١٨ و پس از اجرا در فستیوال تئاتر ایرانی شهر هایدلبرگ، جایزهی تماشاگران این فستیوال از از آن خود کرد.
در ماه مارچ سال ٢٠١٨ در برنامهای بمناسبت روز زن از نیلوفر بیضایی برای یک عمر فعالیت هنری از سوی “جامعه فرهنگی زنان ایرانی شهر ونکوور” تجلیل به عمل آمد و به همین مناسبت، نمایش “بانو در آینه” که چکیدهای از آثار نمایشی نیلوفر بیضایی است و توسط حسام انوری اردکانی تنظیم و کارگردانی شده است اجرا شد.
همچنین در ماه مارس ٢٠١٨ جایزهی نوروزی “بنیاد میراث پاسارگاد” به نیلوفر بیضایی به عنوان بهترین شخصیت سال در رشته های فرهنگ و هنر اهدا شد.
نیلوفر بیضایی یکی از بنیانگذاران و رئیس هیئت مدیره “کانون هنرمندان ایرانی فیلم و تئاتر برونمرز” است. این کانون در سال ۲۰۲۲ در راستای جنبش “زن، زندگی، آزادی” تشکیل شد.
لیست نمایشهای نیلوفر بیضایی:
۱.بانو در شهر آينه (نویسنده: نیلوفر بیضایی، کارگردان: محسن حسینی، ۱۹۹۵)
۲. مرجان، مانی و چند مشكل كوچك (نویسنده و کارگردان: نیلوفر بیضایی، ۱۹۹۷–۱۹۹۶)
۳. بازی آخر (نویسنده و کارگردان: نیلوفر بیضایی، ۱۹۹۸–۱۹۹۷)
۴. سرزمين هيچكس (نویسنده و کارگردان: نیلوفر بیضایی، ۱۹۹۹–۱۹۹۸)
۵. بی نام ( پرفرمنس بر اساس خاطرات زندان شهرنوش پارسی پور، کارگردان: نیلوفر بیضایی، ۱۹۹۸)
۶. چاقو در پشت (نویسنده: بهرام بیضایی با نام مستعار کاوه اسماعیلی، کارگردان: نیلوفر بیضایی ۲۰۰۰–۱۹۹۹)
۷. روياهای آبی زنان خاكستری (نویسنده و کارگردان: نیلوفر بیضایی، ۲۰۰۱–۲۰۰۰)
۸. سه نظر دربارهی يك مرگ (نویسنده: مینا اسدی، کارگردان: نیلوفر بیضایی، ۲۰۰۲–۲۰۰۱)
۹. بوف كور (نویسنده: صادق هدایت، تنظیم نمایشی و کارگردانی: نیلوفر بیضایی، ۲۰۰۵-۲۰۰۴ (
۱۰. بوف كور (اجرای دو زبانه فارسی – آلمانی، ۲۰۰۵)
۱۱. دختران خورشيد (پروژهی نمایشی“ نه بهشت، نه جهنم“ گروه تئاتر مارالام- سوئيس زبان آلمانی، ۲۰۰۵)
۱۲. بیگانه چون من و تو (متن: فرهنگ کسرایی و ماریا پینی یلا، تنظیم و کارگردانی: نیلوفر بیضایی، زبان آلمانی، ۲۰۰۶)
۱۳ . آوای سکوت (بر اساس متنهای بازیگران و نیلوفر بیضایی، کارگردان: نیلوفر بیضایی، زبان آلمانی، ۲۰۰۷)
۱۴. سرزمین هیچکس (اجرای جدید بهزبان آلمانی در فستیوال هزار و یک ایران در تئاتر شهر کارلسروهه، ۲۰۰۹)
۱۵. یک پرونده، دو قتل (نویسنده و کارگردان: نیلوفر بیضایی، ۲۰۱۰-۲۰۰۹)
۱۶. چهره به چهره در آستانهی فصلی سرد (نویسنده و کارگردان: نیلوفر بیضایی، ۲۰۱۱-۲۰۱۰)
۱۷. از میان کابوسها یا چگونه انقلاب نوه هایش را نیز بلعید (کارگردان: نیلوفر بیضایی روخوانی نمایشی به زبان آلمانی، تئاتر شهر فرانکفورت ، ۲۰۱۱)
۱۸. در حضور باد (نویسنده: بهرام بیضایی، کارگردان: نیلوفر بیضایی، ۲۰۱۶-۲۰۱۵)
۱۹. در این مکان و در این زمان (بر اساس داستانهای مهشید امیرشاهی، کارگردان: نیلوفر بیضایی۲۰۱۸-۲۰۱۷)
۲۰. گمشدگان (بر اساس متنهای زندانیان سیاسی و بازماندگان، کارگردان: نیلوفر بیضایی، ۲۰۱۸)
۲۱. بانو در آینه (بزرگداشت نیلوفر بیضایی در ونکوور، نویسنده، نیلوفر بیضایی، کارگردان: حسام اردکانی، ۲۰۱۸)
۲۱. اگر که عشق گناه است (گردآورنده: ژاله مساعد، تنظیم متن و کارگردانی: نیلوفر بیضایی، ۲۰۱۹)
۲۲. بازی در بازی (نویسنده و کارگردان: نیلوفر بیضایی، ۲۰۲۱ )
۲۳. از سنگهای بینشان تا مهسا دختر ایران (گردآورنده: مهدی اصلانی و شاهدان، کارگردان: نیلوفر بیضایی۲۰۲۲)
۲۴. همهی آنهایی که میشناسیم (نویسنده: روشنک مرادی، تنظیم متن و کارگردانی: نیلوفر بیضایی، ۲۰۲۳ )